ATA 29 Hydraulic Power

انواع روغن هیدرولیک در صنعت هوانوردی

May 25, 2017 . 48,312 مشاهده . 0 نظرات

درسیستم هیدرولیک برای انتقال نیرو از مایعات استفاده می شود یعنی با حرکت یک مایع تحت فشار از داخل لوله یا شیلنگ های مخصوص و رسیدن این مایع به نقطه مورد نظر کار انجام می پذیرد مثال ساده برای درک بهتر مطلب موضوع جریان برق است همانطوری که از طریق سیم های رسانا جریان الکترون ها عبور کرده و با رسیدن به لامپ یا الکتروموتور یا هر وسیله برقی دیگری کار انجام می شود در سیستم هیدرولیک نیز مایع تحت فشار با حرکت به سمت مقصد مورد نظر و رسیدن به وسیله ای که کار را انجام می دهد و معمولاً سیلندر یا جک هیدرولیکی گفته می شود کار انجام می پذیرد. مایعی که جهت سیستم های هیدرولیک صنعتی استفاده می شود روغن است که نوع روغن بستگی به محل کاربرد و نوع کاربرد آن با انواع دیگر فرق دارد و برای هر نوع سیستم هیدرولیکی روغن بخصوص در نظر می گیرند مثلا روغنی که در سیستم هیدرولیک صنایع هوایی استفاده می شود با روغن هیدرولیک صنایع معمول وکارخانجات فرق می کند.

خواص روغنهای هیدرولیک :

همانطوری که اشاره شد در سیستم های هیدرولیک جهت انتقال نیرو و انجام کار از نیروی مایعات تحت فشار استفاده

می شود و یک مایع یا به عبارتی روغن هیدرولیک باید خواص مشروحه زیر را داشته باشد .

  1. قابلیت تراکم(Compressibility) : همانطور که اشاره شد درسیستم های هیدرولیک جهت انتقال نیرو و انجام کار از نیروی مایعات تحت فشاره استفاده می شود و یک مایع یا به عبارتی روغن هیدرولیک باید بتواند تحت فشار مقاوم بوده و متراکم نشود . زیرا بر خلاف گازها که قابل تراکم بوده و حجمشان در مقابل فشار وارده کاسته می گردد ، مایعات چنین نبوده و غیر قابل تراکم محسوب می گردند.
  2. چسبندگی(Viscosity) : به خاصیت یک سیال(Fluid) که در مقابل حرکت یا روان شدن از خود مقاومت نشان دهد چسبندگی می گویند ؛ یعنی تمایل نداشتن و مقاومت جهت حرکت و روان شدن ، یک روغن ایده آل هیدرولیک باید حداقل چسبندگی را داشته باشد. غلظت مایعات توسط Say bolt Viscos meter تعیین می شود.
  3. انبساط حرارتی(Thermal Expansion) : اکثر مایعات در مقابل افزایش درجه حرارت تغییر حجم می دهند یعنی با افزایش حرارت حجمشان زیاد میشود. یک روغن ایده آل هیدرولیک نباید در مقا بل حرارت تغییر حجم دهد.
  4. درجه روان بودن : درجه روان بودن یا حرکت مایعات با افزایش یا کاهش درجه حرارت افزایش یا کاهش میابد ولی یک روغن ایده آل هیدرولیک با افزایش یا کاهش درجه حرارت روغن خاصیت روان بودن خود را حفظ می کند یعنی سرعت جریان یافتن روغن تحت شرایط افزایش و کاهش دما داخل لوله ها باید ثابت بماند.
  5. نقطه اشتعال(Flash Point) : یعنی نقطه یا درجه حرارتی که روغن با گرم شدن و تحت فشار قرار گرفتن در آن خود بخود آتش گیرد (تحت تأثیر فشار روغن گرم شده و آتش می گیرد ).روغن ایده آل هیدرولیک باید نقطه اشتغال بالایی داشته باشد تا تحت تأثیر فشار و نیروی متراکم کننده آتش نگیرد .
  6. چرب کاری (Lubrication) : روغن های هیدرولیک علاوه بر خواص ذکر شده باید خاصیت چرب کاری (Lubrication) نیز داشته باشند تا در حد امکان از اصطحکاک قطعات متحرک و فرسایش جلوگیری کنند
  7. خاصیت ضد زنگ زدگی :(Anti-Rust)روغن های هیدرولیک باید خاصیت ضد زنگ زدگی نیز داشته باشند و در سیستم از زنگ زدگی جلوگیری کرده و همچنین رسوبات خارجی را برداشته و خود روغن نیز نباید رسوب کند.

نکته : با توجه به خواص ذکر شده جهت روغن های هیدرولیک می توان گفت مایعاتی که قابلیت تراکم دارند برای سیستم هیدرولیک مناسب نیستند و همچنین یک سری از مایعات نظیر آب که در درجه حرارت زیر صفر درجه سانتیگراد یخ می زنند یا در درجه حرارت بالا بخار می شوند جهت سیستم هیدرولیک مناسب نیستند .

انواع روغن های هیدرولیک :

مایعاتی که جهت سیستم های هیدرولیک استفاده می شوند روغن های بخصوصی هستند که باید خواص روغن ایده آل هیدرولیک را داشته باشند همان خواصی که در بخش قبلی توضیح داده شده و باید قادر باشند تا تحت تمام شرایط مادامی که درجه حرارت کم یا زیاد می شود کار خود را به نحو عالی و بدون هیچگونه افت فشاری انجام دهند و با افزایش و یا کاهش درجه حرارت و فشار خاصیت های خود را از دست ندهند .

در ضمن یک روغن هیدرولیک عالی باید خاصیت چرب کاری (Lubrication) خوبی داشته باشد واثر مخرب و زنگ زدگی و رسوب گذاری درسیستم و روی قطعات نداشته باشند . روغن های هیدرولیک صنعتی کلا به سه دسته تقسیم می شوند که عبارتند از :

  • روغن پایه گیاهی ( گرفته شده از مواد گیاهی )
  • روغن پایه نفتی (پالایش یا گرفته شده از مواد نفتی )
  • روغن پایه شیمیایی (از مواد شیمیایی غیرنفتی ساخته می شود)

روغن پایه گیاهی ( Vegetable base oil)

درانواع قدیمی هواپیما و اتومبیل ها ازاین نوع روغن هیدرولیک استفاده می شد و امروزه تعداد بسیار کمی از هواپیماهای کوچک از این نوع روغن استفاده می کنند. این نوع روغن هیدرولیک ترکیبی از روغن کرچک (Castrol Oil) و الکل(Alcohol) است و رنگ آن را جهت شناسایی آبی(Blue) نموده اند (به رنگ آبی می باشد).درسیستمی که از این روغن استفاده می شود از واشرها یا قطعات لاستیکی آب بندی کننده (جلوگیری کننده ازنشت) ازجنس لاستیک طبیعی استفاده می شود. (یعنی از صمغ درختان قطعات لاستیکی مورد استفاده دراین نوع سیستم را می سازند.(کد این روغن(Mil-h-7644) است.

روغن گرفته شده ازموادنفتی (Mineral base oil)

این نوع روغن که ازمواد نفتی پالایش و گرفته شده است استفاده فراوانی درسیستم های هیدرولیک امروزی دارد رنگ آن تقریباً قرمز(Red) است و به نسبت فشاری که تحمل می کند درجه های مختلفی دارد.(در سیستم هوایی برای فشار حداکثر حدود 1500 PSI استفاده می شود). معمولاً درکاتالوگ ها یا کتاب های تعمیر و نگهداری سیستم به نوع روغن ودرجه آن نیز اشاره می شود . قابل ذکر است سیستمهای هیدرولیک صنایع مختلف از قبیل اتوماسیون و کارخانجات ، ماشینهای راهسازی و هیدرولیک اتومبیلها ، انواع تراکتور و لیفتراک ازروغن پالایش شده ازموادنفتی استفاده می کنند .واشر و قطعات لاستیکی آب بندی و درزبندی این نوع سیستم از لاستیکهای مصنوعی نظیر نئوپرن Neoprene می باشد .

روغن پایه شیمیایی ( Sky droll 500 )

این نوع روغن اسکاید رول پانصد نام دارد و در مقابل حرارت و آتش بسیارمقاوم است این نوع روغن از مواد شیمیایی مصنوعی تهیه می گردد که از مواد نفتی پالایش نشده است درساخت آن ازمواد شیمیایی فسفاته(Phosphate Ester) استفاده شده است ومعمولاً درصنایع سنگین و نیز هواپیما یا هلی کوپترهایی استفاده می گردد که سیستم هیدرولیک پر فشار(High Press. 3000 Psi) و پر قدرتی دارند رنگ آن ارغوانی(Purple) است. زمانیکه از این روغن درهیدرولیک استفاده می شود جنس قطعات لاستیکی سیستم از نوعی لاستیک مصنوعی به نام Butyl, Teflon ساخته می شود .این نوع روغن مختص صنعت هواپیمایی و نظامی و صنایع هیدرولیک کارخانجاتی است که در آنها هیدرولیک فشارقوی مورد استفاده قرارگرفته است

محدوده حرراتی عملکرد این مایع   بوده و Pour Point  آن زیر  است. در چنین سیستم هایی کلیه لوله های فلزی باید بدون درز(Seamless) و تز جنس فولاد ضد زنگ(Stainless Steel) باشند.

یکی از نکات مهم در رابطه با این نوع روغن است که بخاطر محتوای اسیدی رنگ بر بوده و نیز برای پوست انسان مضر است که در صورت تماس باید منطقه آلوده را با آب فراوان شستشو داد ؛ در رابطه با استفاده از Hyd. Fluid  همیشه تأکید بر حداکثر دقت است . مثلاً به هیچ وجه حق مخلوط کردن روغن های مختلف را نداریم و الی باید کل سیستم هیدرولیک را فلش(Flush) کرد. مسئله مهم دیگر رعایت اکید نظافت است ؛ زیرا که مواد خارجی در صورت ورود به سیستم می توانند به Seals صدمه بزنند و کار سیستم را مختل کنند.ضمناً رطوبت باعث Contamination این روغن های مصنوعی میشود ، پس در نگهداری آن ها نهایت دقت باید لحاظ گردد. Sky droll 7000 سبز رنگ(Green) است و برای Flush کردن این مایع از تری کالر اتیلن(Trichloroethylene) استفاده می شود.

آب(Water)

از آب بعنوان سیال سیستم هیدرولیک مداربسته نمی توان استفاده کرد زیرا در دمای زیر صفر یخ می زند و در درجه حرارت بالا جوش آمده و بخار می گردد لیکن دربعضی موارد استثنایی مثل صنعت لاستیک سازی از آب درسیستم هیدرولیک استفاده می گردد از آب برای پخت لاستیک استفاده می شود زیرا حرارت مستقیم سبب از بین رفتن لاستیک می گردد لذا حرارت توسط آب داغ به لاستیک منتقل می شود .

 برای مطالعه بیشتر در مورد سیستم هیدرولیک در هواپیما کلیک کنید. 

 

Weather Radar

Jan 31, 2019

دیدگاهتان را بنویسید